Wycena „normalnych” aktywów przedsiębiorstwa, raczej nie powinna być większym problemem. Trudności pojawiają się w przypadku wartości niematerialnych i prawnych, których sumę kwotową trudno oszacować za pomocą prostej wyceny. Jak zatem dokonać wyceny przedsiębiorstwa, w przypadku którego większość aktywów to właśnie WNP?
Ile warte są WNP?
Jak sama nazwa wskazuje, WNP nie mają ściśle określonej wartości materialnej. Trudno oszacować np. wartość praw do określonego programu lub utworu muzycznego, gdyż nie ma on wartości fizycznej. Chcąc zrealizowaną wycenę WNP. należy zatem skorzystać ze ściśle określonych metod.
Tymczasem wartości niematerialne i prawne odgrywają ogromną rolę w kształtowaniu aktywów firmy. W zasadzie wchodzą one w skład majątku dowolnego przedsiębiorstwa, choć – w przypadku niektórych – stanowią one jego większość. Wycena przedsiębiorstw o takiej strukturze aktywów jest najtrudniejsza.
Jak wycenić WNP?
Istnieje kilka metod na skuteczną wycenę wartości niematerialnych i prawnych. Jedną z nich jest metoda porównawcza, która polega na porównaniu wartości WNP w określonym przedsiębiorstwie, z analogicznymi wartościami w podmiocie konkurencyjnym (i nie tylko). Problem polega na tym, że większość firm nie udostępnia takich danych na zewnątrz.
Inną, bardzo ciekawą zresztą metodą, jest obliczanie ekwiwalentu środków pieniężnych, jakie przedsiębiorstwo musiałoby wydać, by uzyskać dochody tożsame z aktualnymi WNP. Oczywiście przy tej metodzie, jakiekolwiek doliczanie marży i innych, dodatkowych opłat transakcyjnych, raczej nie wchodzi w grę.
Niedoszacowanie, czy przeszacowanie?
Niezależnie od wyboru konkretnej metody, uzyskane wyniki wyceny przedsiębiorstwa, mogą nieco odbiegać od rzeczywistości. Nie można jednak zapominać, że rzeczywistą wartość tychże aktywów, nie stanowi ich fizyczna wycena, lecz gotowość potencjalnych nabywców do uiszczenia określonej kwoty.
Podsumowując, wycena wartości niematerialnych i prawnych, może być bardzo dużym wyzwaniem dla organów zarządczych przedsiębiorstwa. Dlatego zaleca się, by przy realizowana w ten sposób wycena przedsiębiorstw, opierała się na co najmniej dwóch różnych metodach. Tylko w ten sposób można (w miarę możliwości) uściślić wynik dokonanych analiz.
Artykuł powstał we współpracy ze specjalistami z firmy GLC.